ملتی به پیشواز مرگ رفته بود
مستند «برای آزادی» - حسین ترابی - ۱۳۵۸
در اواسط مستند «برای آزادی» بختیار در یک مصاحبه تلویزیونی در حال پاسخ دادن به به پرسشهایی در باره وقایع انقلاب و آینده کشور است. او صحبت از نامهای میکند که برای آیتالله خمینی فرستاده و در آن با احترام امام (ره) را دعوت به گفتوگو و تعامل کرده است. بختیار در ادامه میگوید نمیتواند جایگاه قانونی خود را رها کند. او به تعبیر خودش « به صورت قانونی در این سنگر» قرار گرفته است. حتی در پایان سخن به شوخی میگوید؛ در جایی که نشسته راحت است. چند دقیقه بعد سخنرانی مشهور امام(ره) را در بهشت زهرا میبینیم. امام (ره) رو به بختیار و سایر دست نشاندههای شاه میگوید که همه جاهایی که آنها گرفتهاند از وزارت تا وکالت همه غیر قانونی است و این اوست که به پشتیابنی ملت دولت تعیین میکند! این لحظات از مستند «برای آزادی» در نظر کسی که آماده مواجهه با انقلاب و لحظه خطیر آن است، تکان دهنده مینماید. تنها یک نفر ممکن است در این لحظات چنین جملهای بگوید. و او رهبر یک ملت است. اوست که میتواند قانون را دوباره بازگو کند. چنان که انقلاب از او طلب میکند. امام (ره) انگار در آستانه تاریخ ایستاده است. در شرایطی که هنوز قانونی بودن مثل یک سلاح عمل میکند و به میرود تا رفتار نامشروع حکومت شاه را توجیه کند، دوباره باید قانون را خواند و از آن پرسید. و این به دست هرکس ممکن نیست. مستند «برای آزادی» از این لحظههای تاریخی باز هم دارد. لحظههایی که تاریخ به خود دیده و در ذهن و روح یک ملت ثبت شدهاند. حسین ترابی فیلمساز، به درستی در نوشتۀ ابتدای فیلم اقرار میکند؛ اگر هزاران دوربین میداشتیم نمیتوانستیم عظمت این انقلاب را انعکاس دهیم. مستند «برای آزادی» باید حس یک انقلاب را داشته باشد. چگونه میتوان بار سنگین تحولی چنین بزرگ را در یک مستند دو ساعته حمل کرد؟! «برای آزادی» یک ملت را نشان میدهد که شکوهِ «با هم، همه یک چیز خواستن» را دارد. این شکوه را این مستند در تمام لحظات با خود، حمل میکند. نه از حیث تصاویر متفاوت و متنوعی که از تظاهرات و شلوغی خیابانها در خود دارد، بلکه از آن رو که سعی کرده یک بار رویدادهای مهم انقلاب را روایت کند. رویدادیهای واقعی و تحیرآوری که تا سالها سرنوشت یک ملت را تغییر داد. این رویداد ها همچنان زندهاند و با ما سخن میگویند. بیهوده نیست که لحظه لحظه این مستند هنوز، پس از سالها دیدنی است.
◊ «برای آزادی» طی سالهای ۵۷ و ۵۸ به کارگردانی حسین ترابی و توسط گروهی از فیلمبرداران وزارت فرهنگ و هنر تصویربرداری شد. در سالهای پس از انقلاب بارها تصاویری آن از رسانهها پخش شدهاند. شاید هیچ مستندی به اندازه «برای آزادی» نتوانسته باشد چنین تصویر شفافی از زندگی انقلابی مردم ایران در سالهای منتهی به انقلاب عرضه کند.
تعداد بازدید : 605