سخنرانی اخیر محمد جواد ظریف در خانه اندیشمندان علوم انسانی بیش از آنکه از حیث مکان برگزاری و اجتماع رسانه‌ای پیرامون آن، حرکتی نمادین برای قدرت‌نمایی یک جناح سیاسی باشد، آشکارکننده صریح نوعی گفتار هماهنگ با جریان جهانی‌شدن بود. محمدجواد ظریف در این سخنرانی ما را دعوت کرد ادراک‌مان را از وضعیت بین‌المللی امروز اصلاح کنیم.جهانی که ظریف می‌سازد جهانی بدون قطب است. در این جهان هیچ ابرقدرتی وجود ندارد و بالتبع دوست و دشمنی هم وجود نخواهد داشت. نزد او، خردترین کنشگران سابق حالا در کنار مقامات سیاسی جهان، سرنوشت خود را به دست می‌گیرند. گرچه آمریکا سیطره نظامی و اقتصادی بر اروپا دارد اما هیچ گاه در میدان حقوقی و هنجاری نمی‌تواند بر اروپا پیروز شود. در جهان ظریف گویا برای هر کنشگری فرصتی هست و تنها کافی است مزیت خود را بیابد و روی آن تمرکز کند.
اما آیا ارائه‌ی چنین تصویری از جهان واقعاً می‌تواند سلطه پهناور قدرت‌های بزرگ امروز را هم توضیح دهد؟ آیا می‌توان به راحتی گرتا تونبرگ، دختر سوئدی فعال محیط زیست را به عنوان مهره‌ای هم‌سنگ این قدرت‌ها معرفی کرد؟ تأکید مبالغه‌آمیز بر اثرگذاری بازیگران ضعیف صحنه جهانی، چه معنایی جز دعوت به فراموشی رؤیای ایران قوی دارد؟ تن ندادن به ایده نظم چندقطبی و تصویری پساقطبی ساختن از این جهان، آن هم در شرایطی که نظم تک‌قطبی به نقطه پایان خود نزدیک شده، چه معنایی می‌تواند داشته باشد؟این ایده که اصلا و اساساً ضد سیاست است، بر خلاف ادعا و ظاهر تر و تمیزی که دارد، گویای درکی تخت و مسطح از جهان است که در نهایت معنایی جز جهان تک قطبی نخواهد داشت.