هنر آیینی هیچ پیامی نمی فرستد!
سخنرانی قطب الدین صادقی با موضوع «تبارشناسی و زیباییشناسی هنر آیینی» - مهر ۱۳۹۵
قطب الدین صادقی یکی از سختگیرترین پژوهشگران هنر دینی و آیینی در ایران است. این سختگیری را پیش از این نیز در وسواس او در متمایز کردن تعزیه به عنوان یگانه شکل اصیل نمایش آیینی در ایران سراغ داشتهایم. در این سخنرانی، با چهرۀ دیگری از این سختگیری مواجه میشویم. جایی که صادقی تلاش می کند تا نشان دهد «هنر دینی» هرگز تن به هیچگونه مبادله ای با پیرامون خودش، نه مخاطبی خاص و نه سیاست فرهنگی خاصی نمیدهد. هنر دینی، صرفا مسالۀ تعمیق ایمان را دارد. با اینهمه، صادقی اذعان دارد که بنیاد هنر دینی، دوگانهای میان انسان و جهان است که نهایتا بناست در هنر، به وحدت برسد. دوگانهای که وجه دراماتیک آن، همان تقابل بنیادین میان خیر و شرّ است. جای این پرسش هست که آنتاگونیسمی که بنیاد امر سیاسی است، چگونه در «هنر دینی» میبایست به هرگونه محتوای سیاسی پشت کند؟ چگونه است که این کشمکش حاکم بر بنیاد هنر آیینی، دستش به هیچ پروژۀ سیاسی نمیرسد؟ میدانیم که هنر آیینی، ساحتی والاتر از هنر تبلیغاتی دارد، اما آیا چوب «تبلیغاتی بودن» ممکن نیست هنر آیینی را به ورطۀ «بی سرنوشت شدن» بیافکند؟ طرح سیاست، طرح سرنوشت است.
تعداد بازدید : 585