در قسمت جدید «یک کتاب، یک گفت‌وگو» با علیرضا شفاه، درباره کتابی گفت‌وگو کرده‌ایم که به اعتقاد بسیاری، مهم‌ترین رمان تاریخ آمریکا است. حتی برخی شکل‌گیری تمامیت چهره آمریکا را به انتشار این اثر نسبت می‌دهند. البته این رمان حجیم، آن‌قدر در مضامین گسترده و در ژرفای فکری عمیق است که صحبت پیرامون آن، در فرصت محدود یک برنامه انجام‌شدنی نیست، اما همین فرصت محدود گفت‌وگو هم چندان به داستان کتاب اختصاص پیدا نکرد، چرا که علیرضا شفاه بر مقدماتی تأکید دارد که تا آنها روشن نشود، امکان خوانش این اثر سترگ فراهم نمی‌آید. علیرضا شفاه در دو عرصه بسیار شناخته شده است؛ در میان عموم مخاطبان به مسائل مرتبط با فلسفه سیاسی، اما بین اهالی علوم انسانی، فلسفه علم و فناوری. اما او همیشه با متون ادبی دمخور بوده و در سال‌های اخیر، مدام از اهمیت توجه به داستان‌های بزرگ سخن گفته است. در این گفت‌وگو نیز صحبت پیرامون رمان از گفتارهای متعدد حول سیاست و وضعت مدنی حاکم بر آمریکا خالی نبود. این رویکرد گفت‌وگویی نه صرفا به خاطر علائق متعدد او و توانایی‌هایش در پرداختن به نسبت بنیادین صورت‌های متعدد زندگی، که بیش‌تر به دلیل جامعیت جهان داستانی موبی‌دیک است که در جزءجرء خود، پرده از چهره آمریکا با همه داشته‌های متعددش، برداشته است. علیرضا شفاه با تمرکز بر ابعاد متعدد این اثر هنری، پیچیدگی مواجهه ما با آمریکا را پیش چشممان می‌آورد. این گفت‌وگو که سومین جلسه متمرکز «یک کتاب، یک گفت‌وگو» بر جهان انسان آمریکایی‌ست، بیش‌تر بر بنیادهای شکل‌گیری آمریکا تمرکز داشته تا مقدمات فهم جهان بزرگ موبی‌دیک، مفصل واکاویده شود. بخش ابتدایی گفت‌وگو بیش‌تر بر شاکله غربی و تبار یونانی آمریکا متمرکز است و نیمه دوم آن، پرتوی بر وضعیت خاص آمریکا به عنوان آخرین صورت انسان غربی می‌اندازد؛ همانی که به نظر می‌رسد برای اکثر مردم زمین، نقطه انتهایی حرکت تاریخ محسوب شود. در ایران نیز دغدغه‌مندان پیشرفت ایران، هیچ تصوری از زندگی با صورتی متفاوت با آن ندارند، اما ظاهراً نمی‌توانند آگاهانه پای در این مسیر بگذارند، چون داستان انسان آمریکایی را نمی‌دانند. گفت‌وگو پیرامون رمان مهم «موبی‌دیک» هرمان ملویل، به ما اجازه می‌دهد آخرین صورت رویایی انسان غربی را در کلیت خویش ببینیم؛ چیزی که پیش‌شرط موافقت یا مخالفت گام زدن در مسیر پیوستن به این کاروان به نظر می‌رسد.