اقتصادِ ماقبلِ ایده
سخنرانی عباس عبدی در جلسه نقد کتاب «اقتصاد برای همه» - خرداد ۱۳۹۵
همه میدانیم ایران دچار مشکلات عدیده اقتصادی است. اگر کسی راه حل این مشکلات را طرحی از علم اقتصاد بداند شاید بسیاری تعجب کنند و برآشوبند که ما درگیر واقعیت بحرانی اقتصاد ایران هستیم و «نظریه» در این وانفسا به کارمان نمیآید. اما بدیهی است بدون ایده نمیتوانیم درباره اقتصاد چیزی بگوییم. اقتصاد ایران بحرانی است چون ما فاقد روایت در اقتصاد هستیم. در این جلسه که برای نقد کتاب «اقتصاد برای همه» برگزار شده است، عباس عبدی خواندن این کتاب را به همگان توصیه میکند. او در همه جای سخنش جانب این نکته را میگیرد که ما در ایران دانش اقتصادی داریم اما بینش اقتصاد نه. هنوز شخصی چون عباس عبدی که او را به عنوان فعال سیاسی اصلاحطلب میشناسیم وقتی با چنین کتابی روبرو میشود، توصیه میکند «اقتصاد برای همه» را منبع یک آزمون برای ورود نمایندگان به مجلس در نظر گیرند. او با این سخن کنایهای به سیاسیون میزند، و در حقیقت نشان میدهد چقدر سیاست در ایران فاقد بینش اقتصادی است. نظرات عبدی، اشارهای به دوگانه تاریخی ساختار-عاملیت دارد. او در رویکرد ساختاری خود معتقد است اقتصاد زیربناست و فرهنگ و ارزشها و ذهنیتها از آن تبعیت میکنند. طبیعی است اقتصادی که چنین قدرتمند و جبار عمل میکند ممکن است جای چندانی برای بینشِ اقتصادی باقی نگذارد. اقتصاد واقعیت است و بینش، راهی برای روایت واقعیت. حال پرسش این است که چطور میتوانیم راهی از میانه این دو بگشاییم، که نه واقعیت را نادیده بگیریم و نه بینش را؟
تعداد بازدید : 479