با آغاز قرن بیستم و پیشرفت حیرت‌آور صنعت و تکنولوژی و از آن مهم‌تر رشد عقلانیت سرمایه‌داری غالب متفکرین اجتماعی مدرن خوش‌بینی خاصی به تمدن جدید بشری داشتند. اما تنها ۱۴ سال از آغاز قرن گذشته بود که جنگی بزرگ برای اولین بار تمام جهان را درگیر خود کرد و منجر به خسارات فراوانی شد. جنگ جهانی اول پرسشی اساسی پیش روی همه متفکرین اجتماعی ایجاد کرد: چرا با رشد عقلانیت مدرن نه تنها به سمت صلح جهانی حرکت نکردیم که با بزرگ‌ترین نزاع‌های جهان مواجه شدیم. با جنگ جهانی دوم که نزدیک به ۵۰ میلیون نفر تلفات داشت، این سوال بسیار پررنگ‌تر شد.محسن جاهد در این سخنرانی این پرسش را به صورت دیگری نیز مطرح کرد: چه می‌شود که انسان زیست اخلاقی را نمی‌پذیرد؟او می‌گوید خوش‌بینی اخلاق مدرن -چه وظیفه‌گرایی و چه فایده‌گرایی- به انسان در این بود که تصور می‌کرد با طرح قواعد کلی اخلاق و اقناع افراد می‌تواند مسأله را حل کند. در صورتی که این رویکرد متضمن نگاهی مکانیکی به انسان است و باید از طریق بازخوانی انسانی‌تر شیوه‌ی دیگری را برای پرورش انسان جستجو کرد.